مناظره پورحسن و قائدی درباره «فلسفه برای کودکان»

به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه «۱۸۰ درجه» شب گذشته، جمعه اول اردیبهشت ماه با موضوع «فبک در ترازو» روی آنتن شبکه افق رفت و در آن قاسم پورحسن عضو هیات علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی و یحیی قائدی عضو هیات علمی گروه فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه خوارزمی به عنوان صاحب نظران موافق و مخالف طرح «فلسفه برای کودکان» با یکدیگر به مناظره پرداختند.

قاسم پورحسن، عضو هیات علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در این برنامه درباره فلسفه و پرسش های فلسفی گفت: فلسفه تفکر آزاد عقلانی است یعنی مواجه ای آزاد که سبب اندیشیدن می شود.

وی با اشاره به این نکته که تا مدت ها تصور این بود که فبک گرایشی جدید است، اظهار کرد: اگر فلسفه برای کودک، درون یک تفکر فلسفی قرار می گیرد باید همه محتوا و مفاد این تفکر را پیروی کند. یعنی اینطور نباشد که گاهی آن را به منطق و گاهی به روش و نظریه تربیت کودک ارجاع دهیم. معتقدم مقوم اصلی فلسفه برای کودک که تفکر است هر تفکری نیست بلکه در مرحله اول تفکر فلسفی است.

قائدی نیز در پاسخ به وی بیان کرد: بستر فلسفه برای کودکان روی استدلال ورزی پی ریزی شده است و اگر استدلال را کنار بگذاریم هیچ مهارتی در فلسفه برای کودک ایجاد نمی شود. 
وی اضافه کرد: در رویکرد فلسفه برای کودکان به این نکته توجه نشده است که فلسفه فقط برای طرح پرسش از چیزهایی که در آسمان و طبیعت وجود دارد، نیست بلکه هر سوالی که مرتبط با زندگی، جهان و انسان است به این رویکرد مربوط می شود. اکثر فیلسوفان می گویند که ما از سقراط متاثریم، در حالیکه خود سقراط همیشه از دانستنی هایی که از پیش گفته شده، فراری بوده است و به همین دلیل مدرسه را رها کرد.  

این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به اینکه آنچه که فلسفه را فلسفه می کند، پاسخ فیلسوفان نیست بلکه پرسش هایی است که مطرح شده است، بیان کرد: من به شاگردانم همیشه گفتم شما هم باید فلسفه بخوانید هم نظریه های حوزه علوم تربیتی را بدانید. البته نه برای اینکه به شاگردانشان منتقل کند بلکه برای اینکه مربی بداند اگر شاگردش موضوعی را مطرح می کند از چه مضامینی برخوردار است.

قاسم پورحسن عضو هیات علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی نیز در واکنش به این سخنان گفت: اگر روانشناسی، جامعه شناسی و... پرسش هایی را درباره امور مطرح کند ما لزوما به آن پرسش فلسفی نمی گوییم اما اگر شما درباره چیستی و هستی امور سوال کنید پرسش فلسفی می شود.

وی در پایان سخنانش گفت: لیپمن زمانی فلسفه برای کودک را مطرح کرد که در کلاس درس از دانشجویان پرسشگری ندید. شما اگر نتوانید در فلسفه برای کودکان نگاه فلسفی ایجاد کنید دچار خلا می شوید چرا که نمی توانید طرح پرسش کنید. ما باید یک اصلاح جدی در فلسفه برای کودکان در ایران ایجاد کنیم درواقع بنیادهای فلسفه در «فلسفه برای کودکان» در ایران کمتر دیده می شود. 

در هر قسمت از برنامه «۱۸۰ درجه» با توجه به موضوع یک هیات همراه در برنامه حضور دارد که به تناسب بحث، نظر ۲ مهمان برنامه را مورد سوال قرار می دهند و یا مخالفت و موافقت خود را با آنها اعلام می کنند. در این برنامه نیز علی خواجه دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه خوارزمی، میثم مهدیار دانشجوی جامعه شناسی نظری فرهنگی دانشگاه علامه، سارا قادری تسهیلگر فبک و فاطمه صدر دکتری فلسفه از دانشگاه علامه طباطبائی «۱۸۰ درجه» را همراهی کردند. 

این سری از «۱۸۰ درجه» همچون سری قبل از حضور مجید خسروانجم و آیتم «تاکسی» امید مهدی نژاد و اسکایپ بهره می برد.  

محبوبه عسگری از دانشگاه بریتیش کلمبیا، یوجین اچوریا از موسسه سلافین مکزیک، توماس وارتنبرگ استاد فلسفه دانشگاه مانت هولیوک، جانا مهر لن استاد فلسفه دانشگاه واشینگتن، مری فرانس دنیل از دانشگاه مونترال و باب هاوس مدیر موسسه ساپر انگلستان کارشناسان و استادانی بودند که در بخش اسکایپ با صدوهشتاددرجه به گفتگو نشستند. 

سید مرتضی فاطمی در این برنامه علاوه بر اجرا، تهیه کنندگی و سردبیری این مجله تلویزیونی و فواد صفاریان پور نیز کارگردانی را بر عهده دارند. برنامه «۱۸۰ درجه» جمعه ها ساعت ۲۰:۳۰ روی آنتن شبکه افق می رود و تکرار آن نیز روز بعد ساعت ۹:۳۰ و ۱۴:۳۰ پخش می شود.